Wielki mur chiński jest jednym z najsłynniejszych budowli w Chinach i na całym świecie i można porównać ten obiekt z Piramidą w Egipcie.

W 220 roku przed naszą erą, pierszy cesarz z pierwszej chińskiej dynastii feudalnej, dynastiii Qin, Qinshihuang zdecydował połączyć obiekty ochronipne zbudowane wcześniej przez inne dynastie na cał obiekt ochroniony, czyl długi mur ochroniony aby walczyć z królestwami z północy. Później niemal we wszystkich dynastiach władze wciąż zbudowały i remontowały ten wielki obiekt. Około 1800 lat później, czyli w dynastii Ming (1368-1644 rok) rząd nadal kazał zbudował ten wielki mur, i właśnie dzięki nieustannym wysiłkom w tym długim okresie mur chiński stał się najdł€ższym obiektem militarnym na świecie. Równocześnie jego kulturalna i artystyczna wartość mogą porównać się z jego ważnością historyczną i strategiczną.

Wielki mur chiński jest wielkim obiektem ochronionym, którego budowa zajmowała najdłuższy czas na świecie. Od VIII wieku przed naszą erą aż do dynastii Ming, w ciągu tych ponad 2000 lat bezprzerwie budowano bodowano i remontowano ten obiekt i krztałcono to na wspaniały widok. Wielki mur chiński leży w północnej i środkowej części Chin, długość całego muru wynosi ponad 50 tysięcy kilometrów. Taki duży obiekt rzako spotykany jest w innych krajach na świecie, dlatego kilkaset lat temu wraz z innymi budowlami zaliczył się mur chiński do 7 cudów światowych.

Budowę muru ochronionego w Chinach rozpoczęła się od dynastii zachodniego Zhou w IV wieku przed naszą erą. Wtedy w celu ocrony przed atakami narodowośći z północy król dynastii zachodniego zhou kazał budować obiekt ochroniony, czyli mur ochroniony. W VIII wieku przed naszą erą podczas okresu Wiosny i Jesienii różne królestwa zaczęły budować mur ochroniony wzdłuż granicy aby ocronić własne kraje i walczyć z innymi.

Najpierw królestwo Chu budowało mur ochroniony wzdłuż granicy, a później inne królestwa duże albo małe np. Qi, Han, Wei, Zhao, Yan, Qin, Zhongshan także rozpoczęły budować mur ochroniony. Główny charakter muru ochronionego tego okresu jest: mury zbudowane przez różne królestwo kierowały w różny strony i posiadały różne długość. A zwykle mury wtedy nie były długie. Aby wyróżniać z murami zbudowanymi później w dynastii Qin, historyk nazywa mury tego okresu „murami Xian Qin” czyli po polsku „Mury okresu przed Dynastią Qin”.

Dzisiaj z naszego artykułów dowiedzieli się państwa już początkową historię o wielkim murze chińskim, a w następnym artykule opowiemy dalej o tym wielkim obiekcie. W 221 roku przed nasząerą cesarz Qishihuang zwyciężył inne 6 głównych królestw i zjednoczył Chiny. Od tej pory okres Wisony i Jesieni oraz okres Walczących królestw, w których różne królestwa jak nazwa tego okresu walczyły wzajemnie zostały skończone. Dynastia Qin stała pierwszym feudalnym państwem w chińskiej historii a cesarz Qinshihuang, pierwszy cesarz feudalnej dynastii. Właśnie, znak „shi”, po chińsku znaczy pierwszy, początek. Aby wzmocniać swoje władzy i aby ochronić bezpieczeństwo kraju oraz walczyć z narodowościami z północy cesarz Qinshihuang kazał z większymi wysiłkami budować mur ochroniony. Na bazie części murów zbudowanych wcześniej przez różne królestwa jak np. królestwo Yan, Zhao i Qin na północ, zbidowano także nowe mury. W książkach historycznych tak napisany ”zachosni początek jest z miasta Lintao, a na wschód koniec jest Liaodong, pobiega ponad 10 tysięcy li. (jeden kilometr równa się 2 li). Od tej pory ten mur ochroniony miał już nazwę – „mur 10 tysięcy li”.

Późniejsze dynastie od cesarza Qinshihuang, niemal wszyskie dynastie także przywiązywały wielką wagę na budowanie murów ochronionych, bo obiekt ten odgrywał ważną rolę ochrony przed atakiem narodowości z północy.

Po dynastii Qin dynastia Han, Jin, Wei-północny, Wei-wschodni, Wei-zachodni, Qi-północny, Zhou-pólnocny, Sui, Tang, Song, Liao, Jin, Yuan, Ming, Qing ogólnie kilkanaście dynastii zbudowało mur ochroniony. M.in w dynastiach Han, Jin, Ming obiekty zbudowania były bardzo wielkie. Długość zbudowania murów w tych dynastiach wyniosła od 5000 kilometrów do 10 tysięcy kilometrów. Znajdowały te mury w różnych miejscowościach.

W tej długiej historii zbudowania wielkiego muru chińsdkiego, proces zbudowania i remontowania można powiedzieć nigdy nie przestały się. Nie tylko dynastie, które rządziły władze naród Han, ale także kiedy władze narodowości mniejszości rządziły wciąż zbudowały ten obiekt. W dynastii Qing, kiedy cesarz Kangxi rządził dynastię przestał budowanie mur chiński w dużej skali, ale też budowano w późniejszym okresie w niektórych miejscach mur. Dlatego można powiedzieć, że w tych ponad 2000 lat od okresu Wiosny i Jesieni i okresu Walczących królestw aż do dynastii Qing nigdy nie przestano budować mur chiński.

Wielki Mur Chiński, który przebiega ponad 10 tysięcy li, jest nietylko prostym murem. Jest nareszcie całkowitym i kompleksowym obiektem zbrojnym, który składa się z murów, budynków obejrzenia wrogów, miasteczek kluczowych, zamków, siedzib żołnierzy, budynków ochronionych i platformy ognia itd. A system rządzenia militalnego jest również bardzo skomplisowany. Na przykład mur ochroniony zbudowany w dynastii Ming ustalono ogólnie 9 strefy militarnych wzdłuż muru ochronionego. Są to m.in Liaodong, Ji, Xuanfu, Datong, Shanxi, Yulin, Ningxia, Guyuan, Gansu. Te 9 strefy militarne wspólnie ochroniły i remontowały różne części muru ochronionego. Początek ówczesnego muru jest Rzeka Yalujiang na wschód, a kraniec na zachód jest Jiayuguan. Długość muru wtedy wynosi ponad 7000 kilometrów, który miał inną nazwę wtedy – ważne miasto z dziewięcioma miastami. W każdym miasteczku ochronionym jest szef administracyjny, który obowiązuje sprawę ochronioną w swojej strefie. W tej dynastii wzdłuż muru ochronionego prawie milion żołnierzy mieszkały i ochroniły ten mur.

W długim okresie zbudowania wielkiego muru chińczycy zgromadzili wiele cennych I bogatych doświadczeń zbudowania. Na przykład zbudowano mury na podstawie topografii tego regionów i wykorzystano materiałów łatwo dostałych w tym regionie. Materiały do budowania muru jest bardzo ważne, bo to najważniejsze surowcy. Dzisiaj w Yumenguan (bramy Yumen), Yangguan (bramy yang) w prowincji Gansu oraz w autonomicznym regionie Xinjiang zachowuje mur ochroniony zbudowany 2000 lat temu.

Przed dynastią Ming, mur zbudowany w zasadzie z gliny i kamieni. Natomiast mur mingowski wykonany już głównie z wielkich kamieni ciotonicznym i cegieł, i odznaczył się znacznie wyższym architektonicznym i dużą więszą skutecznością obronną. Weźmy na przykład odcinek na Bataling, który jest dziś otwart dla zwiększających. Prezciętna jest wysokość sięga 7.8 m, szerokość u dołu - 6.5 m, na górze 5.8 m. Sam mur jest bardzo mocny i trwały. Z obu stron jest wykonany z wielkich prostokątnych kamieni, środek zaś wypełniony jest kamieniami mieszanymi z ziemią. Od strony ściany wewnętrznej co pewien odcinek są schody prowadzące na powierzchnię muru. Powierzchnia muru to równe chodniki lub schody (w miejscach stromych) z kilku warstw cegieł. Chodniki mają 5 m szerokości, po nich mogą maszerować żołnierze w 10 kolumnach lub jeździć w 5 kolumnach konno. Parapaty wewnętrzne mają metr wysokości, a parapaty zewnętrzne mają 2 matry wysokości, a na nich w regularnych odcinkach są otwory obserwacyjne i strzelnice. Na powierzchni muru co jakieś 250 metrów jest wieża obserwacyjna, która składa się z dwóch kondygnacji. Górna część to miejce dla straży, a na dole jest pomieszczenie dla kilkunastu osób.

Struktura wielkiego muru chińskiego jest skomplikowanym systemem, to już powiedzieliśmy w poprzednich artykułach. Między innymi wieża sygnalizacyjna odgrywa bardzo ważną rolę, bo dzięki temu sygnał może zostać wysłany bardzo szybko.

Warto także powiedzieć kilka słów o wieżach sygnalizacyjnych czyli alarmowych wzniesionych na samym murze lub na górze, które służyły do przekazawania wiadomości alarmowych o przybyciu nieprzyjaciół. W czasach, kiedy nie było jeszcze łączności telegraficznej, sygnałem było zapalenie ognia (w nocy) lub wypuszczenie dymu (w dzień). Kiedy na jednej wieży zapala się ogień czy dym alarmowy, momentalnie zapala się i na odległość tysięcy li. W roku 1466 ustalono także oto reguły: o przybyciu stu wrogów sygnalizuje się jednym ogniem i jedną salwą armatnią, o przybyciu 500 wrogów ? 2 ognie i 2 salwy. Trzy ognie i trzy salwy informują już o nadejściu tysięcznej armii wroga, a kiedy liczba napastników przekroczyło 10 tysięcy, trzeba już było zapalić 5 ogni i dać zarazem pięć salw armatnich.

Najsłynniejsza część wielkiego muru chińskiego jest prawdopodobnie część muru znajdująca w górach Badaling w Pekinie. Coroku nieliczni turyści zarówno chińscy jak i zagraniczni odwiedzają wielki mur chiński w tym miejscu. W Chinach jest takie przysłowie „człowiek, który nie był w wielkim murze, nie może być bohaterem”, więc tak dużo odwiedziło wielki mur chiński chyba chce być takim bohaterem. Wielki mur w Badaling jest część najlepiej zachowana i remontowana. Jeśli chcą państwa odwiedzać początkowszy widok muru to mogą pojechać do Simatai, które znajduje się również w okolicy Pekinu.

Już mówiłem bardzo wiele o wielkim murze chińskim. Ale jeśli chcą państwa naprawdę być bohatyerem, to lepiej tam pojechać i zobaczyć własnymi oczami.